Piyasa yapıcıları anlamak: Gri alan avcıları, kripto dünyası için neden bu kadar önemliler?

Orijinal yazar: Min Jung

Orijinal çeviri: TechFlow

Özet

• Piyasa yapıcılar, önemli miktarda likidite sağlayarak, ticaretin verimli bir şekilde yürütülmesini sağlayarak, yatırımcı güvenini artırarak ve piyasaların daha sorunsuz işlemesini sağlayarak oynaklığın ve işlem maliyetlerinin azaltılmasına önemli ölçüde katkıda bulunur.

• Market makers use a variety of structures to provide liquidity, the most common being token lending protocols and retention models. In token lending protocols, market makers borrow tokens from projects to ensure market liquidity for a specific period (usually 1-2 years) and receive call options as compensation. On the other hand, the retention model involves market makers being compensated for maintaining liquidity over the long term, usually through monthly fees.

• Geleneksel piyasalarda olduğu gibi, piyasa yapıcı faaliyetlerine yönelik açık kurallar ve düzenlemeler, kripto para piyasasının düzgün işleyişinde hayati bir rol oynamaktadır. Kripto para piyasası hala başlangıç aşamasındadır ve yasadışı faaliyetleri önlemek ve adil rekabeti sağlamak için makul düzenlemelere acil ihtiyaç vardır. Bu düzenlemeler piyasa likiditesini artırmaya ve yatırımcıları korumaya büyük ölçüde yardımcı olacaktır.

Hangi pazarda işlem yapmak istiyorsunuz?

Kaynak: Presto Araştırması Presto Araştırması

Kripto para piyasasındaki son olaylar, piyasa yapıcılara ve piyasa yapıcılık kavramına olan ilginin artmasına neden oldu. Bununla birlikte, piyasa yapıcılar sıklıkla yanlış anlaşılıyor ve kötü şöhretli pompalama ve boşaltma planları da dahil olmak üzere fiyatları manipüle etme fırsatı olarak görülüyor ve piyasa yapıcıların finansal piyasalardaki gerçek rolü hakkında doğru bilgi kıt. Gelişmekte olan projelerin piyasa yapıcıların önemine karşı kör kalması ve tokenleri listelenmek üzereyken sıklıkla onlara olan ihtiyacı sorgulaması yaygındır. Bu çerçevede bu makale, piyasa yapıcıların ne olduğunu, rollerinin önemini ve kripto para piyasasındaki işlevlerini açıklamayı amaçlamaktadır.

Piyasa yapıcı nedir?

Piyasa yapıcılar piyasada sürekli likiditenin korunmasında hayati bir rol oynamaktadır. Bunu genellikle hem alım hem de satış teklifleri sunarak yaparlar. Satıcılardan alıp alıcılara satış yaparak piyasa katılımcılarının her an ticaret yapabileceği bir ortam yaratırlar.

Bu durum, günlük hayatımızda sıklıkla gördüğümüz ikinci el otomobil satıcılarının rolüne benzetilebilir. Nasıl ki bu bayiler her an mevcut araçlarımızı satıp ikinci el araba satın almamıza izin veriyorsa, piyasa yapıcılar da finansal piyasalarda benzer bir işlevi yerine getiriyorlar. Küresel piyasa yapıcı Citadel, piyasa yapıcıların aşağıdaki tanımını yapmaktadır:

Şekil 2: Geleneksel finansal piyasalar, piyasa yapıcıların rolünü tanımlar

Kaynak: Presto Araştırma

Geleneksel finansal piyasalarda piyasa yapıcılar da çok önemlidir. Nasdaq'ta hisse başına ortalama 14 piyasa yapıcı, toplamda ise yaklaşık 260 piyasa yapıcı bulunuyor. Ayrıca tahvil, emtia ve döviz gibi hisse senedine göre daha az likit olan piyasalarda işlemlerin çoğu piyasa yapıcılar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir.

Piyasa yapıcıların karları ve riskleri

Piyasa yapıcılar, finansal araçların alış ve satış fiyatları arasındaki farktan kâr elde etmektedir. Satış fiyatı alış fiyatından yüksek olduğundan piyasa yapıcılar finansal aracı daha düşük fiyattan alıp aynı finansal aracı daha yüksek fiyattan satarak (yani alış-satış spreadi) kar elde ederler.

Şekil 3: Alış-satış farkı

• Bir piyasa yapıcının bir varlık için eşzamanlı olarak $27,499'luk bir teklif ve $27,501'lik bir talep sunduğu bir durumu düşünün. Bu emirlerin gerçekleşmesi durumunda piyasa yapıcı, varlığı $27,499'dan satın alır ve $27,501'den satar, böylece alış-satış spreadini temsil eden $2 ($27,501 – $27,499) kar elde eder.

• Bu kavram, daha önce bahsedilen kullanılmış araba satıcısı örneğiyle tutarlıdır; burada satıcı kullanılmış bir araba satın alır ve daha sonra onu biraz daha yüksek bir fiyata satarak alış ve satış fiyatları arasındaki farktan kâr sağlar.

Ancak, tüm piyasa yapıcılık faaliyetlerinin kâr getirmediğini ve piyasa yapıcıların gerçekten zarara uğrayabileceğini unutmamak önemlidir. Hızla dalgalanan piyasalarda, belirli bir varlığın fiyatı tek yönde keskin bir şekilde hareket edebilir, bu da yalnızca bir teklifin veya bir talebin yerine getirilmesine, ancak ikisinin birden gerçekleştirilmesine neden olmayabilir. Piyasa yapıcılar aynı zamanda bir varlığı satamama riski olan stok riskiyle de karşı karşıyadır. Bu risk, piyasa yapıcıların her zaman piyasa yapıcı varlıklarının bir kısmını likidite sağlamak için tutmaları nedeniyle mevcuttur.

Örneğin bir senaryoda, ikinci el araba satıcısı araba alıyor ama alıcı bulamıyor ve durgunluk ikinci el araba fiyatlarının düşmesine neden oluyor, dolayısıyla satıcı maddi kayıp yaşıyor.

Neden pazar oluşturmaya ihtiyacımız var?

Büyük miktarda likidite sağlar

Piyasa yapıcılığında temel amaç, piyasada bol miktarda likiditenin bulunmasını sağlamaktır. Likidite, bir varlığın finansal kayıp yaşamadan hızlı ve kolay bir şekilde nakde çevrilebilme derecesini ifade eder. Yüksek piyasa likiditesi, işlem maliyetlerinin belirli bir ticaret üzerindeki etkisini azaltır, kayıpları en aza indirir ve büyük emirlerin önemli fiyat dalgalanmalarına neden olmadan verimli bir şekilde yerine getirilmesine olanak tanır. Temelde piyasa yapıcılar, yatırımcıların herhangi bir zamanda büyük aksaklıklara neden olmadan tokenleri daha hızlı, daha büyük hacimlerde ve daha kolay bir şekilde satın almalarını ve satmalarını kolaylaştırır.

Şekil 4: Likidite neden önemlidir?

Kaynak: Presto Araştırma

Örneğin, bir yatırımcının hemen 40 token satın alması gerekiyor, oldukça likit bir piyasada (Sipariş Kitabı A), token başına $100'den anında 40 token satın alabilir. Bununla birlikte, daha az likit bir piyasada (Sipariş Kitabı B), iki seçenekleri vardır: 1) $101.2'den 10 token, $102.6'dan 5 token, $103.1'den 10 token, $105.2'den 15 token satın almak ve ortalama fiyatı $103.35 veya 2) tokenlerin istenen fiyata ulaşması için daha uzun bir süre bekleyin.

Volatiliteyi azaltın

Önceki örnekte gösterildiği gibi, piyasa yapıcıların sağladığı büyük miktardaki likidite, fiyat oynaklığının azaltılmasına yardımcı oluyor. Yukarıdaki senaryoda, yatırımcının 40 token satın almasının hemen ardından B sipariş defterindeki bir sonraki mevcut fiyat $105.2'dir. Bu, tek bir işlemin yaklaşık 5% fiyat hareketine neden olduğunu gösteriyor. Gerçek dünyadaki kripto para piyasalarında küçük işlemler bile likiditesi düşük varlıklar için önemli fiyat değişikliklerine neden olabilir. Bu, özellikle daha az katılımcının önemli fiyat dalgalanmalarına neden olabileceği piyasa oynaklığı dönemlerinde geçerlidir. Dolayısıyla piyasa yapıcılar bu arz-talep açığını kapatarak fiyat oynaklığının azaltılmasında kilit rol oynuyorlar.

Şekil 5: Piyasa yapıcılar oynaklığın azaltılmasına nasıl yardımcı oluyor?

Kaynak: Presto Araştırma

Yukarıda açıklanan piyasa yapıcıların rolü, sonuçta yatırımcıların bir projeye olan güvenini güçlendirmeye yardımcı olur. Her yatırımcı, minimum işlem maliyetiyle elindeki varlıkları gerektiği kadar alıp satabilmek ister. Ancak yatırımcılar alış-satış farkının geniş olduğuna veya istenen sayıda işlemi gerçekleştirmenin önemli miktarda zaman aldığına inanırlarsa projeye ilişkin olumlu görüşlerine rağmen cesaretleri kırılabilir. Dolayısıyla piyasa yapıcıların sürekli olarak piyasada faaliyet göstermesi ve likidite sağlaması, yatırımcıların giriş engelini azalttığı gibi onları yatırım yapmaya da teşvik eder. Bu eylem, daha fazla likidite getirerek verimli bir döngü oluşturuyor ve yatırımcıların güvenle ticaret yapabileceği bir ortamı teşvik ediyor.

Kripto Projeleri ↔ Piyasa Yapıcılar

Kripto piyasasında piyasa yapıcılar ve projeler arasında token kredisi + ön ödemeli sözleşme yapısı da dahil olmak üzere birçok sözleşme yapısı olmasına rağmen en yaygın kullanılan sözleşme yapısı (token kredisi + alım seçeneği) şu şekilde çalışır:

Şekil 6: ProjectMarket Maker Yapısı

Kaynak: Presto Araştırma

Proje → Piyasa Yapıcı

• Piyasa yapıcılar, piyasa oluşturma süreci için projelerden token ödünç alır. Bir token listelemesinin ilk aşamalarında, piyasada bulunan token sayısının az olması nedeniyle tokenların arzı genellikle yetersiz kalıyor. Bu dengesizliği dengelemek için piyasa yapıcılar, piyasa likiditesini sağlamak amacıyla genellikle ortalama 1-2 yıllık bir süre için (piyasa yapım sözleşmesinin süresine eşdeğer) projelerden token ödünç alır.

• Piyasa yapıcılar, piyasa yapıcılık hizmetlerinin karşılığında, kredi vadesi dolduğunda alım opsiyonunu kullanma hakkını elde ederler. Bu alım seçeneği onlara tokenı önceden belirlenmiş bir fiyattan satın alma hakkı verir. Projenin nakit kaynakları sınırlı olduğu için fiat para birimine dayanmıyor, bunun yerine tazminat olarak alım seçenekleri sunuyor. Buna ek olarak, alım seçeneğinin değeri doğrudan tokenin fiyatıyla ilişkili olup, piyasa yapıcılara erken yüksek satış dolandırıcılıklarına karşı koruma sağlar.

Piyasa Yapıcı → Proje

• Piyasa yapıcılar, maksimum spread ve yeterli likiditeyi sağlamak için token ödünç alma konusunda sözleşme süresi boyunca proje tarafıyla görüşerek hizmet sunar. Bu düzenleme iyi bir likidite ortamında ticarete olanak sağlar.

Kısacası piyasa yapıcılar projelerden token ödünç alır, alım opsiyonları elde eder ve borçlanma süresi boyunca belirli bir spread dahilinde likidite sağlamak amacıyla hizmetler sunar. Ancak meşru piyasa yapıcıların fiyatlar konusunda herhangi bir taahhütte bulunmayacaklarını da belirtmek gerekiyor.

Kripto para piyasasında piyasa yapıcıların yetersiz düzenlemesi

Kripto para piyasasında piyasa yapıcıların olumsuz algısı, temel olarak geleneksel finansal piyasalara kıyasla düzenleme eksikliğinden kaynaklanıyor. NASDAQ ve NYSE gibi ABD hisse senedi piyasalarında, piyasa yapıcılar en az 100 hisse için alış ve satış fiyatlarını sürdürmek zorundadır ve karşılık gelen emirlerin ortaya çıkması durumunda emirleri yerine getirmek zorundadır (bkz. Şekil 7). Ayrıca piyasa yapıcılar için, yalnızca belirli bir aralıkta (örneğin, büyük ölçekli stoklar için 8% veya 30% aralığı içinde) emir verilmesi gibi çok özel gereksinimler bulunmaktadır. Bu önlemler, piyasa yapıcıların yukarıdaki iki emri gülünç fiyatlarla (en yüksek alış fiyatından/en düşük satış fiyatından çok uzakta) vermelerini ve karşılık gelen emirleri yalnızca kar fırsatı olduğunda vermelerini engeller.

Şekil 7: New York Menkul Kıymetler Borsası'nın piyasa yapıcılığına ilişkin kuralları

Kaynak: Presto Araştırma

Bununla birlikte, daha önce de belirtildiği gibi, kripto para piyasasında piyasa yapıcılığı nispeten yetersiz bir şekilde düzenleniyor. Geleneksel finansal piyasaların aksine, bu işlemleri denetleyen ayrı bir lisans veya düzenleyici yoktur.

Sonuç olarak, "piyasa yapıcılığı" kisvesi altında yasa dışı kâr elde eden şirketlerle ilgili haberlerin görülmesi yaygındır. En büyük sorun, Nasdaq gibi geleneksel borsaların yasa dışı piyasa oluşturma faaliyetlerine yönelik katı cezalar ve düzenlemeler uygulamasına karşın, merkezi olmayan kripto para piyasasının aldatıcı piyasa oluşturma uygulamalarına yönelik önemli cezalardan yoksun olmasıdır. Bu, düzenleyici gözetim eksikliğini açıkça ortaya koyuyor ve kripto para piyasasında geleneksel finansal piyasalarda olduğu gibi aynı düzeyde düzenlemeye duyulan ihtiyacın altını çiziyor.

Sonuç olarak

Kripto piyasasının yapımında gri alanlara izin veren düzenleyici eksikliklere rağmen piyasa yapıcılar piyasada önemli bir rol oynamaya devam edecek. Finansal araçları satıcılardan satın alıp alıcılara satarak likidite sağlama işlevi temel olmaya devam ediyor. Özellikle likit olmayan kripto piyasalarında piyasa yapıcılar, işlem maliyetlerinin ve oynaklığın azaltılmasına yardımcı olarak yatırımcıların daha güvenli bir şekilde ticaret yapabileceği bir ortamı teşvik eder. Bu nedenle, piyasa yapıcıları sisteme dahil ederek, adil rekabeti ve sağlam piyasa yapıcılığı uygulamalarını teşvik ederek, yatırımcıların daha güvenle ticaret yapabilecekleri bir ortam bekleyebiliriz.

Bu makale internetten alınmıştır: Piyasa yapıcıları anlamak: gri alan avcıları, kripto dünyası için neden bu kadar önemliler?

İlgili: Bitcoin (BTC) Düşüş eğilimine meydan okuyor, Fiyat Yarılanma Sonrası $70.000 Hedefliyor

Kısaca Bitcoin fiyatı, Altın Haç'ı gözlemlemeye yakın yeni zirvelere doğru yükselmeye çalışıyor. Bu ay birikim yüksekti ve yatırımcıların çektiği 9.000'den fazla BTC ile bugüne kadar devam etti. Kârın artması ve katılımın azalması yükselişin durmasına neden olabilecek bir satış sinyali veriyor. Bitcoin (BTC) fiyatının son zamanların en yüksek seviyelerine dönmesi zaman alıyor. Kripto para birimi şu anda $66,000 seviyesinde. Ancak yine de yatırımcıların satışlarına karşı savunmasız durumda ve bu da fiyatları düşürebilir. Bitcoin'i Cüzdanlara Eklemek Bitcoin'in fiyatı şu anda hem boğalardan hem de ayılardan, hareketlerinden de görülebileceği üzere ipuçları alıyor. Borsaların bakiyesi, BTC'nin borsaların cüzdanlarına giriş ve çıkış hareketini izleyen bir grafiktir. Son birkaç yılda…