MEV, Bitcoin'de giderek daha belirgin hale geliyor: MEV, Bitcoin'e daha belirsiz bir şekilde yayılıyor

Orijinal makale yazan: George Kaloudis , CoinDesk

Orijinal çeviri: Felix, PANews

Anahtar noktaları:

• Arbitraj fırsatları hem geleneksel finans hem de kripto paralarda mevcuttur, ancak bekleyen işlemler için daha uzun görünürlük ve yerleşim süreleri nedeniyle ikincisinde daha belirgindir.

• Bitcoin'deki MEV, Ethereum kadar belirgin olmasa da, Ordinal yazıtların "keskin nişancılığı", blokların oyulması ve madenci kartelleşmesi yoluyla ortaya çıkıyor.

• Bitcoin'de MEV'in ortaya çıkması, kripto para biriminin temel ilkelerini zayıflatacak şekilde bellek havuzunun "özelleştirilmesi" yönünde piyasada baskıya yol açabilir.

Kripto para birimleri ve blok zincirlerinin sözde "katil uygulamalarından" biri, merkezi finansal aracılar olmadan her türlü varlığın ticaretini yapma yeteneğidir. Bu varlıkların çoğunun hiçbir şey yapmadığını veya hiçbir şey yapmadığını düşünmeyin. İnsanlar bunları ticaret ederek büyük getiriler elde ediyor. Tıpkı herkesin 2020'de SHIB'den zengin olması ve ardından 2023'te WIF ve PEPE ticareti yaparak tekrar zengin olması gibi.

Bu tokenlara erken sermaye akıtıldığında, tokenlar CEX'lerde listelenmeden önce ilk olarak DEX'lerde otomatik piyasa yapıcılar (AMM'ler) aracılığıyla satın alındı. AMM'ler, düzenlenmiş borsalardan geçmeden ve KYC (pasaport fotoğrafları, ehliyet fotoğrafları veya birden fazla özçekim gibi) gerektirmeden kripto token alıcılarını ve satıcılarını eşleştiren merkezi olmayan uygulamalardır. Tek yapmanız gereken kripto cüzdanınızı bağlamak, AMM aracılığıyla satın almak istediğiniz varlığı girmek ve satın al'a tıklamaktır.

Bu AMM'ler hakkında ilginç olan şey (kimlik kontrollerinden kaçınmanın sağladığı kolaylık ve gizliliğin yanı sıra), kripto etkileyicilerinin kripto para birimlerini ve blok zincirini borsa piyasasının "bir sonraki yinelemesi" olarak tanıtmasına rağmen, bazı yönlerden borsa piyasasının AMM'lerden daha gerçek zamanlı olmasıdır.

Basit bir örnek alalım: A, XYZ hissesini $100 karşılığında satın almak istiyor ve B, XYZ hissesini $99 karşılığında satmak istiyor. Günümüzde finansal piyasalar birbirine çok bağlı olduğundan, C bunu bir şekilde biliyor (bu bilgiyi bulmanın ve işlemenin yasal ve yasa dışı yolları var) ve XYZ hissesini B'den $99 karşılığında satın alıyor ve hemen ardından A'ya $100 karşılığında satıyor. Herkes mutlu: A, XYZ hissesini, B $99'u ve C de arbitraj ticaretinden $1'i alıyor.

Şimdi, bu karlı işlem tamamlandı ve işlem kapanırken, arbitrajcı C işlemi yedi ve hisse senedi XYZ için piyasa verimsizdi (As'ın teklifi ile B'nin teklifi arasında $1 fark). Bunların hepsi gerçek zamanlı olarak gerçekleşti, yani doğrusaldı, C işlemi gerçekleştirmek için doğru zamanda A ile B arasına girmek zorundaydı ve bu sırayla gerçekleşmeliydi (A'dan C'ye ve B'ye).

Bu tür bir arbitraj, biraz farklı bir biçimde de olsa AMM'lerde de görülebilir. Diyelim ki SHIB'i uzun zaman önce duydunuz ve bir CEX'te listelenmeden önce satın almak istediniz. Bir borsada olmadığı için, Ethereum tabanlı bir AMM'yi çağırırsınız ve SHIB token'ları satın almak için bir düğmeye tıklarsınız. Siparişinizi verdiğinizde, bekleyen Ethereum işlemlerinden oluşan büyük bir havuza atılır. Bu işlemlerden bazıları insanların USDC ile çevrimiçi bir şeyler satın alması olabilir, ancak birçoğu SHIB veya WIF veya PEPE gibi token'lar için yapılan işlemlerdir.

Bu işlemler tamamlanmadan ve yürütülmeden önce herkes tarafından görülebilir çünkü hepsi mempool adı verilen bir şeydedir. İşlem için kullanılan AMM, piyasa verimsizlikleri nedeniyle SHIB'i yanlış fiyatlandırırsa (örnekte XYZ hisse senedi gibi), ağdaki biri başka bir AMM kullanmadan önce SHIB satın almak ve ardından size karla satmak için bir Ethereum işlemi oluşturabilir.

Örneği daha da ileri götürmek için, önemli miktarda SHIB satın aldığınızı varsayalım. Bu durumda, herkes büyük bir alım ve piyasayı hareket ettiren bir işlemin beklediğini görebilir ve piyasa verimsizliklerinden ve piyasayı hareket ettirme emrinizden faydalanmak için işleminizin etrafında işlem yapabilir.

Bu tür işlemler sandviç işlemleri olarak sınıflandırılabilir. Bazıları "sandviç saldırısı" terimini seçmiştir çünkü AMM alıcıları amaçlanan satıcılarla eşleştiremez ve orijinal alıcının işlem tamamlanmadan önce para kaybetmesine neden olabilir (1 milyar SHIB tokeni satın almak istediğinizi ve AMM verimsiz olduğu ve sandviç ticareti mümkün olmadığı için sadece 800 milyon aldığınızı düşünün).

Sandviçler ve diğer "etkisizlik keşfi" türleri daha genel olarak Maksimize Edilebilir (veya Madenci) Çıkarılabilir Değer veya kısaca MEV olarak bilinir. MEV, işlemleri doğrulayan kişilerin, bunları işlem yapan kişiler yerine kendileri için en yararlı olacak şekilde sıralamayı seçmeleri anlamına gelir. Blok süreleri (bir işlemi doğrulamak için gereken süre) gerçek zamanlı olmadığından (Ethereum'da işlemler yaklaşık 12 saniyede bir doğrulanır), özellikle işlem botları tarafından, arbitraj ticareti için bolca zaman vardır.

Bunu akılda tutarak, MEV'in AMM'nin ötesine genişlediğini hayal etmek zor değil. Önceki teknik tartışmaya dair makul bir sonuç, ne kadar karmaşık yapmak isterseniz, MEV'in ortaya çıkma olasılığının o kadar yüksek olmasıdır.

MEV: Bitcoin'in Artıları, Eksileri ve Varlığı

MEV hakkında çok fazla tartışma var. İyi mi kötü mü? Yasadışı mı?

Kime sorduğunuza bağlı.

Olumlu tarafı, MEV, verimsizlik sıfıra yakın olana kadar istismar edilecek verimsizlikleri ortadan kaldırarak blockchain'deki şeylerin gerçek maliyetini hesaplayan serbest bir piyasadır. Olumsuz tarafı, MEV bilgisiz amatörlerin ve yeni kullanıcıların profesyoneller ve ileri düzey kullanıcılar tarafından istismar edilmesine izin verebilir.

Şimdiye kadar sadece Ethereum'dan bahsedildi çünkü MEV'in öncü avantajına rağmen, MEV tarihsel olarak Bitcoin için var olmadı. Teoride var olsa da, pratikte ekonomik olarak uygulanabilir değil (çok özel durumlar hariç).

Şunu düşünüyor olabilirsiniz: "MEV yok mu? Ethereum tabanlı AMM'lerin MEV'i varsa, o zaman Bitcoin tabanlı AMM'lerin de MEV'i olmalı, değil mi?"

Haklısın, sadece henüz Bitcoin tabanlı bir AMM yok. Bunun nedeni Ethereum'un Bitcoin'den daha ifade edici olması, yani Doge veya diğer memlerle tokenler yaratıp bunları AMM'lerde alıp satıp zengin olmak gibi daha fazlasını yapabileceğiniz anlamına geliyor.

Ve Bitcoin çok ifade edici olmadığından, Bitcoin'de yeni token'lar için gelişen bir pazar veya AMM yoktur. Bitcoin'de yeni Bitcoin dışı varlıklar yoksa AMM ile ilgili MEV fırsatları nasıl ortaya çıkabilir? Bitcoin'i diğer Bitcoin'lerle takas etmek?

Evet. Bitcoin'in MEV'i tam olarak burada ortaya çıkmaya başlıyor.

Bitcoin'de MEV

MEV, Bitcoin'de Ethereum'a göre çok daha az dayanıklı ve uzmanlar bu konuyu tartışırken her zaman dikkatli davranıyorlar.

Bitcoin madenciliği firması Luxor Technology'nin araştırma ve içerik başkanı Colin Harper, "Bu, MEV'den daha çok oynayabileceğiniz bir oyuna benziyor" dedi.

Üç yıl önce Bitcoin, ağı daha ifade edici hale getiren Taproot adlı bir güncellemeden geçti. Ordinals protokolü aracılığıyla, Bitcoin'i NFT'lerle değiştirmek kazara mümkün oldu. Daha önce Bitcoin'i diğer Bitcoin'lerle takas etmekle kastettiğim buydu: NFT'ler Bitcoin üzerinde çalışabilir çünkü Ordinals protokolü hangi satoshilerin (Bitcoin'in en küçük birimi, 100 milyonda biri) resimler, metinler veya başka bir şey olabilen keyfi verilerle kazındığını görebilir. Bu koleksiyonluklara yazıtlar denir ve bunlar NFT'lerden (ayrı token'lar) farklıdır. Ethereum'da olduğu gibi yepyeni bir token yerine bir yazıt satın alırsanız, yalnızca Ordinals protokolü açısından özel olan bazı Bitcoin'ler satın almış olursunuz.

Bu esasen Bitcoin ile Bitcoin satın almaktır (elbette, daha azına daha fazlasını). Tıpkı ETH ile SHIB satın almak veya USDT ile USDC satın almak gibi, Bitcoin ile Bitcoin satın almak da önlenebilecek bir aktivitedir.

Colin Harper şöyle açıklıyor: "Magic Eden veya benzeri bir şey üzerine bir yazıt sattığınızda, Pazar yeris, bir PSBT (Partially Signed Bitcoin Transaction) kullanırsınız. Satıcı kendi payını imzalar ve alıcı satın aldığında, işlemi imzasıyla tamamlar ve alıcı işlem ücretini öder. Bu nedenle, bir NFT tüccarı işlemi mempool'da görürse, kendi işlemini yayınlayarak orijinal alıcının ödemesini ve adresini değiştirebilir (çalabilir). Bunu yapmak için, işlemlerinin orijinal işlemden önce onaylandığından emin olmak için daha yüksek bir ücretle bir RBF (Replace by Fee) işlemi yayınlarlar.”

Bu, bu makalenin ilk bölümünde tartışılan saf MEV ile tam olarak aynı olmasa da, yine de MEV'e benziyor: hedeflenen alıcılar ve satıcılar uyumsuz çünkü üçüncü bir taraf devreye giriyor ve madenciye kayıt karşılığında daha fazla tazminat teklif ediyor ve madenci, üçüncü taraf anlaşmasını kabul ederek işlemdeki kendi değerini en üst düzeye çıkarıyor.

Bitcoin'de MEV gibi diğer şeyler

Bitcoin'in hala madencileri var ve madencilik operasyonu içerisinde MEV'e benzeyen şeyler düzenli olarak gerçekleşiyor.

Yaygın bir örnek, boş blokların madenciliğidir. Bitcoin periyodik olarak boş bir blok madenciliği yapacaktır. Bu blok, bloğu çıkaran madenci dışında kimseye fayda sağlamaz çünkü onaylanmayı bekleyen başka hiçbir işlem, madenciye blok için ödül veren coinbase (küçük harf c, şirket değil) işlemi dışında doğrulanmamıştır. Bunun olmasının teknik nedenleri vardır ve boş blokların ortaya çıkması aslında kazaradır, ancak bunun MEV olup olmadığını ve Bitcoin için iyi olup olmadığını söylemek zordur.

Madencilerin kartelleşmesi de var (PANews Notu: Bir kartel, birkaç kaynak tamamen birkaç şirket tarafından kontrol edildiğinde kolayca oluşabilen bir tekel grubudur). Birçok Bitcoin madencisi artık gelirlerini dengelemek, toplu olarak madencilik yapmak ve karşılık gelen bir pay almak için madencilik havuzlarını kullanıyor. Bu, özellikle madencilik havuzları giderek büyüdükçe bir sorun yaratabilir. Girişim sermayesi şirketi Cyber Fund'dan Walt Smith'in Bitcoins MEV başlıklı uzun bir makalede yazdığı gibi:

“…birleştirilmiş madencilik, ardışık blok kazanma olasılığını artırarak akıllı çok bloklu MEV'yi etkinleştirerek sistemik risk yaratır. Madencilik havuzları ve diğer madencilik kartelleri, ortak blok şablonlarını uygulamak için havuz ekonomisini kötüye kullanır ve standart dışı blok inşası yapan küçük madencileri kara listeye alır. Ölçek ekonomileriyle birleşen sürekli aşırı ücretler konsolidasyona neden olarak hastalıklı bir döngü yaratır.”

Şu anda, birkaç madencilik havuzu ağın bilgi işlem gücünün önemli bir bölümünü kontrol ediyor ve hatta bunlardan ikisi veya üçü birleşerek bilgi işlem gücünün yarısından fazlasını kontrol edebiliyor. Bir madencilik havuzu karteli üst üste yeterli blok kazanırsa, karı maksimize etmek için tekel gücünü kullanabilir.

Bitcoin madenci davranışının gerçek dünyadaki bir başka örneği MEV olabilir: bant dışı ödemeler. Bitcoin madencilerine, standart dışı kabul edilen işlemleri kabul etmeleri için ödeme yapılır (ya zincir dışı ya da ayrı ve görünüşte ilgisiz Bitcoin transferleri aracılığıyla). Tekrar ediyorum, bu saf MEV değildir, çünkü çıkarılan değer, akıllı programatik kararların bir sonucu olarak blok zincirinde görünmez. Bunun yerine, değer, madencilerin aksi takdirde alacaklarından daha fazla ödül almasıyla çıkarılır.

Bazı araştırmacılar, bant dışı ödemelerin teşvikleri gizleyebilecek kaygan bir yokuştan aşağı atılan ilk adım olduğundan endişeleniyor. Ancak madenciler fırsatı değerlendiriyor. Halka açık bir madencilik devi olan Marathon, standart dışı işlemleri kabul eden Slipstream adlı bir hizmet başlattı.

Endişe, bu tür karanlık işlerin mempool özelleştirmesine yol açabileceği ve bunun da herhangi bir blockchain'de rahatsız edici olduğudur. CoinDesk'ten Sam Kessler'in yazdığı gibi: "En acil olanı, mempool özelleştirmesinin ethereum'un işlem tesisatının kritik bir alanına yeni aracılar yerleştirebileceği yönündeki endişelerdir."

İşlemlerin çoğu onay için özel bir mempool'a gönderilseydi, az sayıda insan (belirlenmiş bir azınlık) Bitcoin işlemlerini etkileyebilirdi. Bu, gücü blockchain'de merkezileştirirdi ki bu da sansür direncine değer veren herkes için açıkça kabul edilemez bir durumdur.

Bitcoin'de MEV gibi kaçınılmaz olarak bir şekilde var olan başka örnekler de var ve ağ katılımcılarının bunları not etmesi gerekiyor.

Bu makale internetten alınmıştır: MEV, Bitcoin'de giderek daha belirgin hale geliyor: MEV, Bitcoin'e daha belirsiz bir şekilde yayılıyor

İlgili: VanEck Raporu: ETH 2030'da $22.000'e ulaşacak

Orijinal yazar: Matthew Sigel, Patrick Bush, Denis Zinoviev, VanEck Orijinal çeviri: 1912212.eth, Foresight News ETH spot ETF'lerinin yakında ABD borsalarında işlem görmek üzere onaylanmasını bekliyoruz. Bu dönüm noktasına doğru ilerleme, finansal danışmanların ve kurumsal yatırımcıların bu varlığı nitelikli bir saklama kuruluşunun garantisi altında tutmasını ve ETF'lere özgü fiyatlandırma ve likidite avantajlarından yararlanmasını sağlayacaktır. Buna yanıt olarak, finansal modelimizi güncelledik ve ETH için temel yatırım durumunu yeniden değerlendirdik. Ayrıca, ETH'nin geleneksel bir 60/40 portföyünde BTC ile nasıl etkileşime girdiğine dair bir dizi nicel analiz gerçekleştirdik ve risk ile getiri arasındaki takaslara odaklandık. Bu makalenin ana içeriği: Ethereum ağının geleneksel finansal piyasa katılımcılarından pazar payını hızla artırmaya devam etmesi muhtemeldir ve…