Vitaliks'in yeni makalesinde Taikos'un teknik yeniliği ve ekolojik yapısı övüldü
Boğa piyasasının geri dönmesi ve Ethereum ETF'sinin onaylanmasıyla Ethereum ekosistemi popüler hale geldi. Bunlar arasında L2 projesi Taiko son zamanlarda piyasada büyük ilgi ve tartışma çekti. Vitalik, Taiko'nun ilk bloğunu paketledikten ve teknik rotasını öven bir mesaj ekledikten sonra, Vitalik'in bugün yayınlanan Layer 2s as cultural extensions of Ethereum makalesinde Taiko'dan tekrar bahsedildi ve şöyle denildi:
Her Ethereum L2'nin kendine özgü bir ruhu vardır. Taiko, kusursuz kullanıcı deneyimini, topluluk odaklılığı, önceliği güvenliğe ve Tabanlı'yı (Ethereum'a dayalı çok boyutlu) vurgular.
Vitalik, daha önceki birçok büyük ölçekli etkinlikte, Ethereum L2'nin gelişimine ilişkin görüşlerini tekrar tekrar paylaştı; ZK'nin Ethereum'un geleceği olduğunu ve Ethereum L2'nin daha uzun vadeli bir perspektiften Çoklu-kanıtlara ihtiyaç duyduğunu söyledi. Vitalik'in övgüsünü sık sık alan Taiko, bunu uygulamaya koyan ilk projelerden biri:
Bir Type-1 zkVM olarak, sadece Based Rollup'ı geliştiren sektördeki ilk ekip değil, aynı zamanda Multi-proofs konseptini uygulayan ilk projedir. Karmaşık hesaplamaların ve büyük ölçekli işlemlerin verimli ve düşük maliyetli işlenmesini desteklerken sistemin güvenliğini ve sağlamlığını daha da iyileştirmeye kendini adamıştır.
Üstün teknik güç ve inovasyon yetenekleri, Taiko'yu birçok kişinin gözünde Ethereum L2 yolunda inovasyonun öncüsü yapmakla kalmıyor, aynı zamanda topluluğun Taiko ana ağ airdrop'u için yüksek beklentilere sahip olmasını sağlıyor: 27 Mayıs 2024'te Taiko ana ağı resmen başlatıldı. Projenin bu dönüm noktasında, Vitalik her zamanki gibi desteğini ve kutsamalarını gönderdi ve ağda yüksekliği 1 olan bir başlık bloğu paketledi. Meta verileri, her Taiko çekirdek katılımcısının adını içeriyor ve Taiko ana ağının başlatılması için beklentilerini dile getirdi ve ekibe, merkezi olmayan topluluk liderliğinde ve ağ lansmanını teşvik etmedeki önemli destekleri için teşekkür etti.
Ana ağ çevrimiçi hale gelirken, Taiko'nun diğer önemli dönüm noktası token'ı TGE de geri sayım aşamasına giriyor.
Bu makalenin amacı Taiko'yu tanımak, projenin temel avantajlarını ve ekolojik yapı stratejilerini teknik bir bakış açısıyla incelemek ve Taiko'nun Ethereum'un güvenlik özelliklerini tamamen miras alan, gerçek anlamda merkezi olmayan, izinsiz, verimli ve düşük eşikli bir L2 mimarisi inşa etme vizyonunu öğrenmektir.
Taiko, Vitalik Buterin'den sık sık övgü alıyor: Birçok teknolojik yenilik gerçek anlamda merkeziyetsizliğe ulaştı
Şiddetle rekabetçi L2 pistinde Taiko, homojen rekabette kendine bir yer edinmeyi başardı. Birçok insanın Taiko hakkındaki ilk izlenimi bir yandan yıldız girişimci ekibinden, diğer yandan da projelerin olağanüstü teknolojik inovasyon yeteneklerinden geliyor.
Hepimizin bildiği gibi, Taiko'nun çekirdek ekibi neredeyse Ethereum'da konuşlandırılan ilk ZK-Rollup olan Ethereum L2 ZK-Rollup projesi Loopring'in orijinal ekibidir. Loopring, 2020 yılında Coinbase'de listelenerek Coinbase'de listelenen ilk Çin projesi oldu. Taiko'nun kurucu ortağı ve CEO'su olan Daniel Wang, yalnızca Loopring'in kurucusu değil, aynı zamanda Web2 konusunda da zengin deneyime sahiptir. JD.com'un teknik direktörü, Google'ın teknik direktörü ve kıdemli yazılım mühendisi ve diğer önemli pozisyonlarda görev yapmıştır. Web2 + Web3'ün ikili deneyimiyle Taiko, doğduğu günden bu yana çok ilgi çekmiştir. Projenin ürün tasarımından belirli uygulamaya kadar sağlam bir teknik temeli vardır.
Taiko, teknik mimari açısından üç ana modüle ayrılır:
-
Çoklu Kanıtlayıcı: Ethereum blok yürütmesinin doğruluğunu ve bütünlüğünü doğrulamak için sıfır bilgi veya TEE kanıtları üretmek üzere Rust tabanlı Ethereum sanal makinesini doğrudan derlemek ve çalıştırmak için zkVM ve SGX gibi birden fazla entegre kanıt sistemini kullanır. Çoklu Kanıtlayıcı ile Taiko, Ethereum'un güvenliğini, merkeziyetsizliğini ve uyumluluğunu devralırken mevcut akıllı sözleşmeleri ve dApp'leri değiştirmeden Ethereum'u genişletebilir.
-
Katman 2 Toplama Düğümü: Ethereum Katman 1 (L1) ile etkileşim kurarken Katman 2'deki işlemleri yönetmek ve yürütmekten sorumludur. Katman 2 Toplama teknolojisi sayesinde Taiko, Ethereum'un işlem verimini artırabilir, işlem maliyetlerini azaltabilir ve merkeziyetsizliği ve güvenliği koruyabilir.
-
Taiko Protokolü: İşlemlerin doğruluğunu ve ağın güvenliğini sağlamak için Katman 2 Toplama kurallarını tanımlar ve yürütür. Akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan doğrulama yoluyla Taiko Protokolü, merkezi olmayanlığını ve güvenlik özelliklerini korurken Ethereum'un verimli bir şekilde genişlemesini sağlar.
Taiko, Tip-1 zkVM olmayı hedefliyor: ZKP tabanlı genel bir hesaplama platformu olarak zkVM, yürütme ayrıntılarını ifşa etmeden hesaplamaların doğruluğunu doğrulayabilir. Ayrıca, zincirin dışında büyük hesaplama iş yüklerine sahip işleme görevlerini destekler ve yalnızca doğrulama sonuçlarını blok zincirine gönderir, bu da blok zincirinin ölçeklenebilirliğini büyük ölçüde artırır. Ayrıca, diğer çözümlerle karşılaştırıldığında, Tip-1 zkVM, Ethereum'a tamamen eşdeğerdir ve doğrudan Ethereum zincirinde çalışabilen bir EVM'dir, ancak yüksek bir teknik eşik vardır. Bu nedenle, sektörde Tip-1 zkVM uygulamasını sürdüren çok fazla proje yoktur ve Taiko bunlardan biridir. Taiko'ya dayanarak, geliştiriciler ve kullanıcılar Ethereum'u daha düşük işlem ücretleriyle ve Ethereum'da herhangi bir değişiklik yapmadan güvenli bir şekilde deneyimleyebilirler.
Multi-proofs üzerine kurulu BCR mimarisi, Taikos'un maliyet, verimlilik ve güvenlik avantajlarını daha da artırıyor.
Taiko protokolünün önemli bir yeniliği olarak, BCR çerçevesinin (Tabanlı Yarışmaya Açık Toplama) özü rekabette yatar: herkes teklif sahibi olabilir ve bir blok teklifi sunabilir ve durum geçişi sonucunu kabul etmeyen herhangi bir doğrulayıcı bir güvenlik seviyesi meydan okuma kanıtı sunabilir, L2 blok durumunu değiştirebilir ve doğru ve yanlış çatallar arasında seçim yapabilir. Teklif sahibinin kullanıcı işlemlerini paketlemesi ve sıfır bilgi kanıtları üretmesi gerekir ve birden fazla teklif sahibi aynı anda blokları sunmak için yarışabilir; doğrulayıcı, teklif sahibi tarafından sunulan blokları ve sıfır bilgi kanıtlarını doğrulamaktan sorumludur ve birden fazla doğrulayıcı blokları doğrulamak için yarışabilir. Bu süreç yalnızca her bloğun oluşturma ve gönderme sürecinin merkeziyetsiz olmasını sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ağın güvenliğini daha da artırır.
Çoklu kanıtlar, BCR çerçevesini uygulamanın temel kavramıdır. Kavram ilk olarak Vitalik tarafından önerildi ve gelecekteki Ethereum yükseltmeleri için önemli bir yön olarak kabul ediliyor. Vitalik, tek kanıt çözümünün zkEVM'nin karmaşık kodunda gizlenen hatalarla baş edemeyeceğine inanıyor. Çoklu kanıtlar, tek bir blok için birden fazla kanıt türü üretir. Bir kanıt türünde sorun olsa bile, diğer kanıt türleri sistemin normal çalışmasını sağlamaya ve hatalı durum geçişlerini zamanında tespit etmeye devam edebilir.
Çoklu kanıt kavramını uygulayan ilk proje olarak Taiko, ZK'daki çoklu kanıtın çoklu SNARK + çoklu İstemci kullanımına dönüştürülebileceğine, yani birden fazla ZK-SNARK'ın birden fazla farklı Ethereum düğümünü kanıtlamak için kullanılmasına, yani gelecekte Ethereum L1'deki SNARK'lı düğümlerin çeşitliliğinin temelini oluşturacağına inanıyor. Ayrıca Taiko, karmaşık hesaplamaların ve büyük ölçekli işlemlerin verimli ve düşük maliyetli işlenmesini sağlayan Halo 2-KZG kanıt sistemini de benimsiyor. Şu anda Taiko, ZK-VM hedeflerini oluşturabilen, çalıştırabilen ve kıyaslama yapabilen entegre bir ortam olan çoklu kanıtlayıcı Raiko'yu piyasaya sürdü. Şu anda SP 1, Risc 0 ve SGX'i destekliyor ve Jolt ve Powdr'ı entegre etmek için çalışıyor.
Ayrıca 13 Aralık 2023'te düzenlenen Multi-proofs for rollups Twitter Space etkinliğinde Vitalik, Taiko'nun diğer temel yeniliği BBR'ye (Based Booster Rollup) yönelik de derinlemesine bir tartışma yaptı ve büyük beğenisini dile getirdi.
BBR'yi anlamadan önce, Based Rollup'a kısaca bir bakalım: Based Rollup, L1-dizili Rollup olarak da bilinir, ilk olarak Mart 2023'te Ethereum Vakfı'nda araştırmacı olan Justin Drake tarafından önerildi. Sıralaması tamamen temel L1 tarafından yönlendirilen bir Rollup'tur. Bu tasarım, sıralama haklarını L1 doğrulayıcılarına dış kaynaklı olarak verir. Konsensüs katmanı, veri kullanılabilirliği katmanı ve ödeme katmanının hepsi Ethereum'dur. Yalnızca yürütme katmanı Rollup ağı üzerine kurulmuştur. Bu tasarım, işlemlerin geçerliliğini ve sırasını sağlamak için ek güvenlik mekanizmaları veya konsensüs algoritmaları gerektirmez. Yalnızca teknik karmaşıklığı basitleştirmekle, gecikmeyi ve işletme maliyetlerini azaltmakla kalmaz, aynı zamanda Taiko'nun Ethereum'un güvenliğini ve merkeziyetsizliğini tam olarak devralmasını sağlayarak onu daha çekici bir L2 seçeneği haline getirir.
BBR konseptinin doğuşu, Taiko ekiplerinin Based Rollup hakkında daha fazla düşünmesinden kaynaklanmaktadır: Avantajları daha da artırmak için Based Rollup'a kullanıma hazır yerel Ethereum L1 DApp uzantı işlevleri eklemek. BBR yalnızca L1 ile sorunsuz bir şekilde entegre olmakla kalmaz, aynı zamanda Ethereum'un mevcut mimarisiyle de tamamen uyumludur. Herhangi bir tür toplamayı geliştirebilir ve iki katmanlı yapısı, merkeziyetsizliği sağlarken verimliliği de hesaba katarak işlem yürütme ve depolamanın ayrılmasını gerçekleştirir. Yerel Ethereum genişlemesine çok yakın olan bu çözüm, işlem yürütme ve depolama verimliliğini artırır. DApp'in tüm L2'lere otomatik olarak genişletilmesi için yalnızca bir kez dağıtılması gerekir. Ek blok alanı gerekirse, herhangi bir ek kurulum çalışması olmadan daha fazla güçlendirici toplama eklenebilir.
Diğer OP veya ZK tabanlı L2 projeleriyle karşılaştırıldığında, Taikos serisi teknolojik yenilikler ekosistem katılımcılarına benzersiz ve iyi bir deneyim de sunuyor.
Taiko'nun izin gerektirmeyen yapısı, herkesin bir blok üretebilmesi veya bir bloğu kanıtlayabilmesi ve herkesin ağın inşasına katılma fırsatına sahip olmasıdır.
Sıralama haklarını L1 doğrulayıcılarına devreden Based Rollup, Taiko'yu Ethereum'un merkeziyetsiz iradesini gerçek anlamda devralan bir 2. Katman yapmakla kalmıyor, aynı zamanda herkesin teklif sahibi olabilmesine olanak tanıyan tasarımı geniş katılım için daha çekici hale getiriyor, sistemin merkeziyetsizliğini daha da iyileştiriyor ve ağın daha sağlıklı bir şekilde işlemesini teşvik ediyor.
Geliştiriciler için Taiko, Ethereum'un kendi işletim modu aracılığıyla Ethereum'u teknik ve protokol katmanlarında genişletiyor. Bu mod yalnızca daha güvenli ve verimli olmakla kalmıyor, aynı zamanda tek bir dağıtımla sınırsız genişlemeye ulaşabiliyor, işlem ücretlerini düşürürken ölçeklenebilirliği artırarak zamandan ve emek maliyetlerinden tasarruf sağlıyor.
Taiko'nun kuruluşundan bu yana L2 hakkında düşünmeyi ve inovasyonu takip etmeyi hiç bırakmadığı söylenebilir. Çoklu kanıtlardan, Tabanlı Rollup'tan BBR'ye, Tip-1 zkVM ve diğer tasarımlara kadar Taiko, L2 yolunun çoklu boyutlarda aktif bir araştırmacısıdır. Bu, aynı zamanda bir dizi üst düzey endüstri kuruluşundan yatırım çekmiştir:
Mart 2024'te Taiko, A Serisi finansmanında US$15 milyon aldığını duyurdu. Önceki iki finansman turunda toplanan US$22 milyonla birlikte Taiko'nun kümülatif finansman miktarı US$37 milyona ulaştı. Katılımcı kurumlar arasında Sequoia China, Generative Ventures, Lightspeed Faction, Hashed, Generative Ventures, Token Bay Capital, Ethereum Foundation vb. yer alıyor.
Taiko, her zaman ikinci katman ağının (L2) derinlemesine düşünülmesine ve sürekli yenilenmesine kendini adamıştır. Ana ağın başlatılmasının ve ekolojik inşaat sürecinin hızlanmasıyla Taiko, bir yandan birçok sektör lideri projeyle iş birliği arayışındadır ve diğer yandan topluluk katılımının ve uyum oluşturmanın coşkusunu harekete geçirmeye önem vererek ekolojisinin çeşitliliğini ve canlılığını daha da artırmaktadır.
Ekosistem genişlemesi devam ediyor, token TGE yakında geliyor
Mayıs ayındaki Taiko'nun toplumun dikkatini çektiği söylenebilir.
Birincisi, ana ağın lansmanının getirdiği yaygın ilgi. Taiko, 2022'deki gelişiminden bu yana testnet ile ilgili çalışmalara başladı ve testnet aşamasında 1,1 milyondan fazla bağımsız cüzdan, 30.000'den fazla merkezi olmayan teklif sahibi ve 14.000'den fazla merkezi olmayan doğrulayıcıya sahip. İki yılda 7 testnet'ten sonra, Taiko sonunda ana ağını 27 Mayıs'ta resmen başlattı.
Ayrıca ana ağ başlatıldıktan sonra Taiko token'ının ana ağ başlatıldıktan birkaç hafta sonra başlatılmasının beklendiğini belirtmekte fayda var. Diğer önde gelen L2'lerin TVL ve piyasa değeri verileriyle karşılaştırıldığında, birden fazla teknolojik yenilik, tanınmış kurumlardan destek ve Vitalik'ten büyük övgü gibi avantajlara sahip olan Taiko, birçok kişi tarafından Ethereum L2 yolunda büyük bir potansiyele sahip olarak kabul ediliyor.
23 Mayıs'ta, ana ağın lansmanından önce, Taiko'nun Genesis airdrop etkinliği toplulukta geniş çapta tartışıldı.
Taiko tarafından yayımlanan token ekonomisi modeline göre, TAIKO tokenlerinin toplam arzı 1 milyardır ve bunun 5%'si Genesis airdrop'una tahsis edilecektir. Bu airdrop, blok önerenlere, blok onaylayıcılara, testnet ile etkileşimde bulunan kullanıcılara, Galxe etkinliklerine katılan kullanıcılara ve uygun depolar üzerinde Github katkıları yapan kullanıcılara verilecektir. Ayrıca, TAIKO airdrop talepleri Taiko ana ağ L2'de yapılacak ve airdrop token'ları kilitlenmeyecek ve hak kazanma süresi olmayacaktır.
Daha sonra Taiko bir airdrop sorgu sayfası başlattı ve airdrop gönderen bir grup kullanıcı kısa sürede sosyal medyada belirdi. AEVO Premarket tarafından sağlanan piyasa dışı bilgilere göre, TAIKO'nun güncel fiyatı $5 civarındadır.
Ancak, büyük ölçekli airdrop'ların herkesi memnun etmesi her zaman zordur. Genesis Airdrop Taiko'nun genel olarak kimilerinin mutlu, kimilerinin ise üzgün olduğu bir durum gösterdiği, bazı kullanıcıların da memnuniyetsizliklerini dile getiren yazılar yayınladığı görüldü.
Topluluk duygusuna yanıt olarak, Taiko ekibi resmi SSS'sini güncelledi. Son güncellemeye göre, airdrop'ta 50 milyondan fazla token talep eden 300.000 adres var. Daha sonra, bu airdrop'un alıcılarından biri olan Loopring, aldığı 2,5 milyon TAIKO'yu topluluğa dağıtacağını duyurdu.
Ek olarak, bu Taiko Genesis airdrop'u yalnızca ilk aşamadır ve toplam token arzının 5%'sini oluşturur ve tokenların 10%'si gelecekteki sonraki airdrop'lar için kullanılacaktır. Örneğin, Trailblazers etkinliğinde, etkinlik rozetinin öncü puan planını geliştirebileceği bildirilmiştir. Trailblazers etkinliğine katılın ve özel ödüller kazanmak için ana ağ gününde fraksiyon rozetlerini kullanın.
Ekolojik açıdan bakıldığında, ana ağ başlatılmadan önce Taiko'nun ekolojik yapısı zaten şekillenmişti.
Taiko'nun resmi web sitesinde yer alan verilere göre, şu anda cüzdanlar, NFT pazarları, oracle'lar, DeFi, AI uygulamaları gibi kategorileri kapsayan Taiko ekosistemine giren 100'den fazla proje bulunuyor.
Ana ağın resmi olarak başlatılması ve ekolojik inşaat sürecinin hızlanmasıyla Taiko, yakın gelecekte Pyth, Etherscan, Pancakeswap, Layer Zero vb. gibi daha fazla yüksek kaliteli projenin yerleşip resmi olarak işbirliğini duyurmasını sağlayacak.
Zengin ekosistem, Taiko'nun teknolojik avantajlarının getirdiği düşük geliştirme eşiğinden faydalanıyor: Tip-1 zkVM L2 çözümü olarak, Ethereum dApp'leri sorunsuz bir şekilde Taiko ekosistemine aktarılabiliyor ve çoğu zaman geliştiricilerin dağıtım ve kod ayarlamaları konusunda endişelenmesine bile gerek kalmıyor.
Öte yandan ekolojik inşaata büyük önem veren Taiko, bir dizi ekolojik kalkınma destek politikası da sağlıyor: geliştiriciler, resmi web sitesinde düzenli olarak güncellenen belgeleri kontrol ederek bir dizi pratik araç ve öğretici elde edebilirler. Ayrıca Taiko, ekolojik inovasyon potansiyelini keşfetmeyi ve Taiko ekosistemine dayalı uygulamalar inşa etmekle ilgilenen geliştiricilere finansal, operasyonel, teknik ve diğer destekleri sağlamayı amaçlayan bir ekolojik fonlama programı da başlattı ve ekosistemin refahını ve gelişimini daha da teşvik etti.
Genel olarak, ana ağın resmi lansmanı Taiko'nun yeni bir yolculuğa çıkması için sadece bir başlangıç noktası olsa da, ana ağın lansmanından sonra çeşitli boyutlardaki veri performansının hala gözlemlenmesi ve doğrulanması gerekiyor, ancak Taiko projesi için birden fazla teknolojik yenilik, etkileyici finansman ve ekip geçmişi, projenin sonraki gelişimine tükenmez bir ivme kazandırdı... Birden fazla avantajın üst üste gelmesi, daha fazla topluluk üyesinin projeye dikkat etmeye devam etmesi için de önemli bir neden.
Kripto projeleri için teknolojik yenilik hayatta kalmanın temelidir ve ekolojik yapı, projenin uzun vadede gelişip gelişemeyeceği konusunda önemli bir faktördür. Bu nedenle, topluluğun sesini dinlemek, etkili teşvikler uygulamak ve katılımcılara daha şeffaf, zengin ve çeşitli bir ekolojik katılım deneyimi sunmak, projenin tüm yaşam döngüsü boyunca önemli konulardır. Ana ağın başlatılması ve birden fazla kilometre taşının elde edilmesiyle, Taiko gibi yenilikçi kaşiflerin Ethereum L2'nin yükseltilmesini ve geliştirilmesini teşvik etmeye devam etmesini bekliyoruz.
Bu makale internetten alınmıştır: Vitalik'in yeni makalesi Taikos'un teknik yeniliğini ve ekolojik yapısını övüyor
Orijinal yazar: Wsen Orijinal çeviri: Christine Ticaret Yolculuğum Steam'de deneyimli bir CS 2 skin tüccarı olarak, skin ticaretinin iniş çıkışlarını bizzat deneyimledim. Ticaret felsefem her zaman trendin önünde kalmak ve en yüksek getiriyi elde etmek için strateji ve içgörünün getirdiği fırsatları kullanmak olmuştur. Burada insanlar kâra dalmıyor, topluluk, strateji ve avın heyecanını takip ediyor. Ancak CS 2 pazarındaki son düşüş, kripto para alanındaki artışla birleşince, daha önce sessizce gözlemlediğim bir alana yönelmeme neden oldu - Kripto GameFi. Kripto ve GameFi'ye Geçiş Kripto paranın cazibesi yadsınamaz. Kripto paranın Steam varlıklarını ticaret etmek için kullanımına nispeten aşina olsam da, ben…