Vitalik: Ethereum'un izinsiz ve merkeziyetsiz yapısını iyileştirmek için kısa ve orta vadeli planlar
Orijinal yazar: Vitalik
Orijinal çeviri: Deng Tong, Golden Finance
Kenya Ethereum Geliştirici Etkileşiminin son gününde bunu yazıyorum ve önemli yaklaşan Ethereum iyileştirmelerinin teknik ayrıntılarını uygulamak ve çözmek konusunda çok ilerleme kaydettik, özellikle PeerDAS, Verkle ağaç geçişi ve EIP 4444 bağlamında geçmişi depolamak için merkezi olmayan bir yaklaşım. Kendi bakış açıma göre, Ethereum geliştirme hızı ve hem düğüm operatörleri hem de (L1 ve L2) kullanıcıları için deneyimi önemli ölçüde iyileştirebilecek büyük ve önemli özellikler sunma yeteneğimiz büyümeye devam ediyor.
Ethereum istemci ekipleri Pectra devnet'i sunmak için birlikte çalışıyor
Teknolojinin artan yetenekleri göz önüne alındığında, sorulması gereken önemli bir soru şudur: doğru hedefe doğru mu gidiyoruz? Uzun süredir Geth çekirdek geliştiricisi olan Peter Szilagyi'nin son zamanlardaki bir dizi hoşnutsuz tweet'i bizi şu soruyu düşünmeye yöneltti:
Bu endişelerin hepsi geçerli. Bunlar Ethereum topluluğundaki birçok kişi tarafından dile getirilen endişeler. Ben şahsen bu sorunlar hakkında birçok kez endişelendim. Ancak, durumun Peter'ın tweet'inin ima ettiği kadar umutsuz olduğunu da düşünmüyorum. Aksine, sorunların çoğu halihazırda devam eden protokol özellikleriyle ele alınıyor, diğer birçoğu ise mevcut yol haritasında çok gerçekçi ayarlamalar yapılarak ele alınabilir.
Bunun pratikte ne anlama geldiğini anlamak için Peter'ın verdiği üç örneği inceleyelim. Bu sorunlar birçok toplum üyesinin ortak kaygılarıdır ve bunlara değinmek önemlidir.
MEV ve oluşturucu bağımlılıkları
Geçmişte, Ethereum blokları, blokları oluşturmak için nispeten basit bir algoritma kullanan madenciler tarafından yaratılırdı. Kullanıcılar, genellikle mempool (veya txpool) olarak adlandırılan genel bir p2p ağına işlem gönderir. Madenciler bellek havuzunu dinler, geçerli işlemleri kabul eder ve ücret öder. Bunlar, gerçekleştirilebilecek işlemleri içerir ve yeterli alan yoksa, önce en yüksek ücrete göre önceliklendirilirler.
Bu çok basit bir sistem ve merkeziyetsizliğe uygun: bir madenci olarak, sadece varsayılan yazılımı çalıştırıyorsunuz ve bir bloktan son derece profesyonel bir madencilik çiftliğinden alacağınız ücret geliriyle aynı seviyede ücret geliri elde ediyorsunuz. Ancak, 2020 civarında, insanlar Madenci Çıkarılabilir Değeri (MEV) adı verilen şeyden yararlanmaya başladılar: yalnızca çeşitli DeFi protokollerinin içinde gerçekleşen faaliyetleri anlayan karmaşık stratejiler uygulayarak elde edilebilen gelir.
Örneğin, Uniswap gibi merkezi olmayan bir borsayı ele alalım. T zamanında, merkezi borsalardaki ve Uniswap'taki USD/ETH oranının $3000 olduğunu varsayalım. T+11 zamanında, merkezi borsalardaki USD/ETH oranı $3005'e yükselir. Ancak Ethereum'un henüz bir sonraki bloğu yoktur. T+12 zamanında vardır. Bloğu kim oluşturduysa, ilk işlemi bir dizi Uniswap alımı olabilir ve Uniswap'taki tüm mevcut ETH'yi $3000 ile $3004 arasındaki fiyatlardan satın alabilir. Bu, MEV adı verilen ekstra gelirdir. DEX'ler dışındaki uygulamalarda da benzer sorunlar vardır. 2019'da yayınlanan Flash Boys 2.0 makalesi bunu ayrıntılı olarak ele almaktadır.
Flash Boys 2.0 makalesindeki grafik, yukarıda belirtilen çeşitli yöntemler kullanılarak elde edilebilecek gelir miktarını göstermektedir.
Sorun şu ki bu, madenciliğin (veya 2022'den sonraki blok önerilerinin) neden "adil" olabileceğinin nedenini çürütüyor: artık, bu tür çıkarma algoritmalarını optimize etme konusunda daha iyi yeteneğe sahip büyük oyuncular, her blokta daha iyi ödüller elde edebiliyor.
O zamandan beri, MEV minimizasyonu ve MEV ayrımı olarak adlandırdığım iki strateji arasında devam eden bir tartışma var. MEV minimizasyonu iki biçimde gelir: (i) Uniswap'a (örneğin Cowswap) MEV içermeyen alternatifleri aktif olarak geliştirmek ve (ii) blok üreticilerinin erişebildiği bilgileri ve dolayısıyla kazanabilecekleri geliri azaltan şifreli mempool'lar gibi protokol içi teknikler oluşturmak. Özellikle, şifreli mempool'lar, işlemleri ekonomik olarak istismar etmek için bir kullanıcının işlemlerinden önce ve sonra yerleştiren sandviç saldırıları gibi stratejileri engeller ("önceden çalıştırma").
MEV Ayrımı, MEV'i kabul ederek ancak piyasayı iki tür katılımcıya bölerek hisse senedi merkezileştirmesi üzerindeki etkisini sınırlamaya çalışarak çalışır: doğrulayıcılar blokları onaylamak ve önermekle sorumludur, ancak blok içeriğini seçme görevi bir açık artırma protokolünden geçirilir. Artık bireysel paydaşların DeFi arbitrajını kendileri optimize etme konusunda endişelenmelerine gerek yok; sadece açık artırma protokolüne katılırlar ve en yüksek teklifi kabul ederler. Buna Teklif Veren/Oluşturan Ayrımı (PBS) denir. Bu yaklaşımın diğer endüstrilerde emsali vardır: restoranların bu kadar merkeziyetsiz kalabilmesinin ana nedenlerinden biri, büyük ölçek ekonomilerine sahip çeşitli operasyonlar için oldukça merkezi tedarikçilere güvenme eğiliminde olmalarıdır. Şimdiye kadar PBS, en azından MEV söz konusu olduğunda, küçük ve büyük doğrulayıcıların eşit şartlarda olmasını sağlamada oldukça başarılı oldu. Ancak, başka bir sorunu da beraberinde getiriyor: hangi işlemlerin dahil edileceğini seçme görevi daha merkezi hale geliyor.
Benim bu konudaki görüşüm her zaman MEV minimizasyonunun iyi olduğu ve bunu sürdürmemiz gerektiği yönündeydi (ben şahsen Cowswap'ı çok kullanıyorum!) - kripto mempool'larında birçok zorluk olsa da, MEV minimizasyonu yeterli olmayabilir; MEV sıfıra düşmeyecek veya sıfıra yakın olmayacak. Bu nedenle, bir tür MEV izolasyonuna da ihtiyacımız var. Bu ilginç bir görev yaratıyor: MEV izolasyon kutusunu olabildiğince küçük nasıl yaparız? Oluşturuculara mümkün olduğunca az güç verirken yine de arbitrajı ve diğer MEV toplama biçimlerini optimize etme rolünü üstlenmelerine nasıl izin veririz?
İnşaatçılar işlemleri tamamen bloklardan hariç tutma gücüne sahipse, saldırılar kolayca gerçekleşebilir. Diyelim ki, fiyatı hızla düşen bir varlık tarafından desteklenen bir defi protokolünde teminatlandırılmış borç pozisyonunuz (CDP) var. Teminatınızı artırmak veya CDP'nizden çıkmak istiyorsunuz. Kötü niyetli bir inşaatçı, işleminizi dahil etmeyi reddetmek için gizlice anlaşmaya çalışabilir ve böylece fiyat CDP'nizi tasfiye etmeye zorlayacak kadar düşene kadar işlemi geciktirebilir. Bu olursa, büyük bir ceza ödemeniz gerekir ve inşaatçı büyük bir pay alır. Peki inşaatçıların işlemleri hariç tutmasını ve bu tür saldırıları gerçekleştirmesini nasıl önleyebiliriz?
İşte bu noktada include listeleri devreye giriyor.
Kaynak: ethresear.ch
Dahil etme listeleri, blok teklif sahiplerinin (yani paydaşların) bir bloğa hangi işlemlerin girilmesi gerektiğini seçmelerine olanak tanır. Oluşturucular yine de işlemleri yeniden sıralayabilir veya kendi işlemlerini ekleyebilir, ancak teklif sahibinin işlemini dahil etmeleri gerekir. Sonunda, dahil etme listeleri mevcut blok yerine bir sonraki bloğu sınırlamak için değiştirildi. Her iki durumda da, oluşturucuların işlemleri bir bloktan tamamen dışarı itme yeteneğini ortadan kaldırırlar.
MEV karmaşık bir sorundur; yukarıdaki açıklama bile birçok önemli nüansı dışarıda bırakıyor. Söylendiği gibi, "Siz MEV'i aramıyor olabilirsiniz, ancak MEV sizi arıyor." Ethereum araştırmacıları, "izole kutuyu en aza indirme", oluşturucuların neden olabileceği zararı en aza indirme (örneğin, belirli bir uygulamaya saldırmanın bir yolu olarak işlemleri hariç tutarak veya geciktirerek) hedeflerinde çok tutarlı davrandılar.
Bununla birlikte, daha ileri gidebileceğimizi düşünüyorum. Tarihsel olarak, dahil etme listeleri genellikle bir "özel durum özelliği" olarak kabul edilmiştir: normalde, bunları düşünmezsiniz, ancak kötü niyetli bir oluşturucu çılgınca şeyler yapmaya başlarsa size "ikinci bir çıkış yolu" sağlarlar. Bu tutum, mevcut tasarım kararlarına yansır: mevcut EIP'de, dahil etme listeleri için gaz sınırı yaklaşık 2,1 milyondur. Ancak, dahil etme listeleri hakkında düşünme şeklimizde felsefi bir değişiklik yapabiliriz: dahil etme listesini bir blok olarak ve oluşturucunun rolünü, MEV toplamak için bazı işlemler ekleyen bir yardımcı işlev olarak düşünün. Oluşturucunun 2,1 milyon gaz sınırı olsaydı ne olurdu?
Bu yöndeki fikrin - karantina kutusunu mümkün olduğunca küçük hale getirmek için gerçekten zorlamanın - çok ilginç olduğunu düşünüyorum ve bu yönde ilerlemekten yanayım. Bu, 2021 dönemi felsefesinden bir sapmadır: 2021 dönemi felsefesinde, artık oluşturucularımız olduğuna göre, işlevselliklerini aşırı yükleyebileceğimiz ve örneğin ERC-4337 ücret piyasalarını destekleyerek kullanıcılara daha karmaşık şekillerde hizmet vermelerine izin verebileceğimiz fikrine daha hevesliyiz. Bu yeni felsefede, ERC-4337'nin işlem doğrulama kısmı protokole dahil edilmelidir. Neyse ki, ERC-4337 ekibi bu yöne karşı giderek daha hevesli hale geldi.
Özet: MEV düşüncesi, blok üreticilerine kullanıcı işlem katılımını doğrudan sağlama yetkisi vermek de dahil olmak üzere blok üreticilerini güçlendirme yönünde geri döndü. Hesap soyutlama önerileri, merkezi aktarıcılara ve hatta paketleyicilere olan bağımlılığı ortadan kaldırma yönünde geri döndü. Ancak, yeterince ileri gitmediğimize dair iyi bir argüman var ve bence bu yönde geliştirmeyi daha da ileriye taşıma baskısı çok memnuniyet verici.
Likidite Stakingi
Günümüzde, bireysel stake sahipleri, stake edilen tüm Ethereum'un nispeten küçük bir yüzdesini oluşturuyor ve stake etme işleminin çoğu çeşitli sağlayıcılar tarafından yapılıyor; bazı merkezi operatörler ve Lido ve RocketPool gibi diğer DAO'lar.
Kendi araştırmamı yaptım - çeşitli anketler, araştırmalar, yüz yüze görüşmeler, "Neden siz - özellikle siz - bugün solo staking yapmıyorsunuz?" sorusunu sordum. Bana göre, güçlü bir solo staking ekosistemi Ethereum staking için açık ara tercih ettiğim sonuçtur ve Ethereum'un en iyi yanlarından biri de sadece delege etmeye boyun eğmek yerine güçlü bir solo staking ekosistemini desteklemeye çalışmamızdır. Ancak, hala bu sonuçtan çok uzağız. Anketlerim ve araştırmalarımda, birkaç tutarlı eğilim var:
Solo stake yapmayanların büyük çoğunluğu, bunun birincil nedeni olarak minimum 32 ETH'yi gösteriyor.
Diğer nedenleri sıralayanlar arasında en büyüğü, doğrulayıcı düğümü çalıştırmanın ve sürdürmenin teknik zorluklarıydı.
ETH'nin anında kullanılabilirliğinin kaybı, "sıcak" özel anahtarların güvenlik riskleri ve DeFi protokollerine aynı anda katılma yeteneğinin kaybı, hepsi önemli ancak daha küçük sorunlardır.
Farcaster anketi, insanların solo stake yapmamasının başlıca nedenlerini ortaya koydu.
Hisse senedi araştırmasının iki temel konuyu ele alması gerekiyor:
Peki bu endişeleri nasıl giderebiliriz?
Çoğu insan, çoğu soruna etkili çözümler bulunmasına rağmen hala bireysel olarak stake yapmak istemiyorsa, buna rağmen protokolü nasıl kararlı ve saldırılara karşı dayanıklı tutacağız?
Devam eden pek çok araştırma ve geliştirme projesi bu sorunları ele almayı amaçlamaktadır:
EIP-4444 ile birleştirilen Verkle ağaçları, kazıklanmış düğümlerin çok düşük sabit disk gereksinimleriyle çalışmasına olanak tanır. Ayrıca, kazıklanmış düğümlerin neredeyse anında senkronize olmasına olanak tanır, bu da kurulum sürecini ve bir uygulamadan diğerine geçiş gibi işlemleri büyük ölçüde basitleştirir. Ayrıca, her durum erişimi için kanıt sağlamak için gereken veri bant genişliğini azaltarak Ethereum hafif istemcilerini daha uygulanabilir hale getirir.
Daha büyük doğrulayıcı kümelerine izin vermenin (daha küçük pay minimumlarını etkinleştirmenin) ve aynı zamanda fikir birliği düğümü yükünü azaltmanın yollarına ilişkin araştırmalar (bu öneriler gibi). Bu fikirler tek yuvalı kesinliğin bir parçası olarak uygulanabilir. Bunu yapmak, bir senkronizasyon komitesine güvenmek yerine imzaların tam setini doğrulayabilecekleri için hafif istemcileri daha güvenli hale getirir.
Bu büyüyen geçmişe rağmen, devam eden Ethereum istemci optimizasyonları, bir doğrulayıcı düğümü çalıştırmanın maliyetini ve zorluğunu azaltmaya devam ediyor.
Ceza sınırlamalarına ilişkin araştırmalar, özel anahtar riskiyle ilgili endişeleri giderebilir ve katılımcıların isterlerse ETH'lerini aynı anda DeFi protokollerinde stake etmelerine olanak tanıyabilir.
0x 01 Para çekme kuponu, stakerların ETH adreslerini para çekme adresi olarak ayarlamalarına olanak tanır. Bu, merkezi olmayan stake havuzlarını daha uygulanabilir hale getirir ve onlara merkezi stake havuzlarına göre bir avantaj sağlar.
Ancak, daha fazlasını yapabiliriz. Doğrulayıcıların daha hızlı çekilmesine izin vermek teorik olarak mümkündür: Casper FFG, doğrulayıcı seti her sonlandırma gerçekleştiğinde birkaç yüzde puanı değişse bile (yani her dönemde bir kez) yine de güvenli olacaktır. Yani yeterince uğraşırsak döngüyü önemli ölçüde kısaltabiliriz. Minimum mevduat boyutunu önemli ölçüde azaltmak istiyorsak, zor kararlar alabilir ve başka yönlere yönelebiliriz. Örneğin, sonlandırma süresini 4 kat artırırsak, minimum mevduat boyutu 4 kat azalacaktır. Tek yuvalı kesinlik, daha sonra her staker'ın her döneme tamamen katılması modelinin ötesine geçerek bu sorunu çözecektir.
Tüm sorunun bir diğer önemli kısmı da staking ekonomisidir. Önemli bir soru şudur: staking'in nispeten niş bir aktivite olmasını mı istiyoruz, yoksa herkesin veya hemen hemen herkesin ETH'sinin tamamını stake etmesini mi istiyoruz? Herkes staking yapıyorsa, o zaman herkesin hangi sorumluluklara sahip olmasını istiyoruz? İnsanlar tembel oldukları için sadece sorumlulukları devrederlerse, o zaman bu merkezileşmeye yol açabilir. Burada önemli ve derin felsefi sorular var. Yanlış cevap, Ethereum'u merkezileşme yoluna sokabilir ve geleneksel finansal sistemi ekstra adımlarla yeniden yaratabilir; doğru cevap, geniş ve çeşitli bağımsız staker'lar ve oldukça merkezi olmayan staking havuzları ile başarılı bir ekosistemin parlayan bir örneğini yaratabilir. Bu sorular Ethereum'un temel ekonomisine ve değerlerine gidiyor, bu yüzden daha çeşitli katılımlara ihtiyacımız var.
Düğüm donanım gereksinimleri
Ethereum'un merkeziyetsizliğini çevreleyen temel sorunların çoğu, nihayetinde blok zincirinin on yılını tanımlayan bir soruya dayanıyor: Düğümleri ne kadar rahat çalıştırmak istiyoruz ve bunu nasıl gerçekleştirebiliriz?
Günümüzde bir düğüm çalıştırmak zordur. Çoğu insan bunu yapmaz. Bu yazıyı yazmak için kullandığım dizüstü bilgisayarda, 2,1 TB yer kaplayan bir reth düğümüm var — zaten kahramanca yazılım mühendisliği ve optimizasyonunun sonucu. Bu düğümü depolamak için dizüstü bilgisayarıma koymak üzere ek 4 TB sabit disk satın almam gerekiyor. Hepimiz bir düğüm çalıştırmanın daha kolay olmasını isteriz. Benim ideal dünyamda, insanlar telefonlarında bir düğüm çalıştırabilecekler.
Yukarıda yazdığım gibi, EIP-4444 ve Verkle ağaçları bizi bu ideale yaklaştıran iki temel teknolojidir. Her ikisi de uygulanırsa, bir düğüm için donanım gereksinimleri sonunda yüz gigabayttan daha aza indirilebilir ve geçmiş depolama sorumluluğunu tamamen ortadan kaldırırsak (belki de yalnızca hisse dışı düğümler için) sıfıra yakın olabilir. Tip 1 ZK-EVM, yürütmenin doğru olduğuna dair kanıtları basitçe doğrulayabileceğiniz için EVM hesaplamalarını kendiniz çalıştırma ihtiyacını ortadan kaldıracaktır. Benim ideal dünyamda, tüm bu teknolojiler bir araya yığılmış olurdu ve hatta Ethereum tarayıcı uzantısı cüzdanları (örneğin Metamask, Rabby) bu kanıtları doğrulamak, veri kullanılabilirliği örneklemesi yapmak ve zincirin doğru olduğundan emin olmak için yerleşik bir düğüme sahip olurdu.
Yukarıdaki vizyona sıklıkla The Verge denir.
Bunların hepsi iyi biliniyor ve anlaşılıyor, hatta Ethereum node boyutuyla ilgili endişeleri dile getirenler tarafından bile. Ancak önemli bir endişe var: durumu sürdürme ve kanıt sağlama sorumluluğunu ortadan kaldırırsak, bu bir merkezileşme vektörü olmaz mı? Geçersiz veri sağlayarak hile yapamasalar bile, onlara çok fazla güvenmek Ethereum ilkelerine aykırı değil mi?
Bu endişenin daha yeni bir versiyonu, birçok kişinin EIP-4444 ile ilgili rahatsızlığıdır: eğer normal Ethereum düğümlerinin artık eski geçmişi saklaması gerekmiyorsa, o zaman kimin saklaması gerekir? Yaygın bir cevap şudur: bu verileri tutmak için teşviki olan yeterince büyük aktör (örneğin, blok gezginleri, borsalar, Katman 2) kesinlikle vardır ve Ethereum zinciri, Wayback Machine tarafından saklanan 100PB ile karşılaştırıldığında küçüktür. Bu nedenle, herhangi bir geçmişin gerçekten kaybolabileceği fikri saçmadır.
Ancak bu argüman az sayıda büyük aktöre dayanmaktadır. Güven modelleri sınıflandırmamda bu, N'de 1 varsayımıdır, ancak N çok küçüktür. Bunun kendi riskleri vardır. Yapabileceğimiz bir şey, her düğümün yalnızca verilerin küçük bir kısmını depoladığı eşler arası bir ağda eski geçmişi depolamaktır. Böyle bir ağ, sağlamlığı garantilemek için yine de yeterli çoğaltmaya sahip olacaktır: her veri parçasının binlerce kopyası olacaktır ve gelecekte istikrarı daha da iyileştirmek için silme kodlamasını kullanabiliriz (aslında, geçmişi silme kodlaması zaten yerleşik olan EIP-4844 tarzı blob'lara koyarak).
Blob'ların, blob'ların içinde ve arasında silme kodlaması vardır. Ethereum'un tüm geçmişi için ultra kararlı depolama sağlamanın en basit yolu, büyük olasılıkla blob'lara işaretler ve yürütme blokları koymaktır. Resim kaynağı: codex.storage
Çok uzun süredir bu çalışma arka planda kaldı. Portal ağı mevcut, ancak Ethereum'un geleceği için önemine denk bir ilgi düzeyine sahip değil. Neyse ki, artık dağıtılmış depolama ve geçmişin erişilebilirliğine odaklanan minimal bir portal sürümüne daha fazla kaynak koymak için ivme var. Bunu geliştirmeli ve eski geçmişi depolamak ve geri almak için güçlü bir merkezi olmayan eşler arası ağ ile eşleştirilmiş EIP-4444'ü mümkün olan en kısa sürede uygulamak için birlikte çalışmalıyız.
State ve ZK-EVM ile bu dağıtılmış yaklaşım daha zordur. Verimli bir blok oluşturmak için, sadece tam state'e sahip olmanız gerekir. Bu durumda, ben şahsen pragmatik bir yaklaşımı tercih ediyorum: her şeyi yapan bir düğüme sahip olmak için gereken donanım gereksinimlerinin bir seviyesini tanımlıyoruz ve buna bağlı kalıyoruz, bu da basit doğrulama düğümlerinin (ideal olarak sürekli azalan) maliyet zincirinden daha yüksek, ancak yine de hobicilerin karşılayabileceği kadar düşük. N'de 1 varsayımına güveniyoruz, bu da N'nin oldukça büyük olduğundan emin olmamızı sağlıyor.
ZK-EVM kanıtları muhtemelen en zor kısımdır ve canlı bir ZK-EVM kanıtlayıcısı, Binius gibi ilerlemeler ve çok boyutlu gaz üzerindeki en kötü durum sınırları olsa bile, muhtemelen bir arşiv düğümünden daha güçlü bir donanım gerektirecektir. Her düğümün, örneğin, blok yürütmenin yüzde birini kanıtlama sorumluluğunu üstlendiği ve ardından blok üreticisinin sonunda yalnızca yüz kanıtı toplaması gereken dağıtılmış bir kanıt ağı üzerinde çalışabiliriz. Kanıt toplama ağaçları daha fazla yardımcı olabilir. Ancak bu işe yaramazsa, o zaman bir diğer uzlaşma, kanıtlar için donanım gereksinimlerinin daha yüksek olmasına izin vermek, ancak her şeyi yapan düğümün, ağa etkili bir şekilde katılmak için Ethereum bloklarını doğrudan doğrulayabilmesini (kanıtlamadan) yeterince hızlı bir şekilde sağlamak olacaktır.
Özetle
Bence 2021'deki Ethereum zihniyeti, merkezi oyuncuları dürüst davranmaya zorlayacak bir piyasa mekanizması veya sıfır bilgi kanıtı sistemi olduğu sürece sorumluluğu birkaç büyük oyuncuya kaydırmaya gerçekten alışkın. Bu tür sistemler genellikle ortalama durumda iyi çalışır, ancak en kötü durumda feci şekilde başarısız olur.
Aynı zamanda, mevcut Ethereum protokol önerilerinin bu modelden önemli ölçüde uzaklaştığını ve gerçekten merkezi olmayan bir ağa olan ihtiyacı çok daha ciddiye aldığını vurgulamanın önemli olduğunu düşünüyorum. Durumsuz düğümler, MEV azaltma, tek yuvalı kesinlik ve benzeri kavramlar etrafındaki fikirler bu yönde daha da ileri gitti. Bir yıl önce, yarı merkezi düğümler olarak röleler aracılığıyla veri kullanılabilirliği örneklemesi fikri ciddi şekilde düşünüldü. Bu yıl, bunlardan herhangi birini yapma ihtiyacından uzaklaştık ve PeerDAS şaşırtıcı derecede güçlü bir ilerleme kaydetti.
Ancak, yukarıda bahsettiğim üç merkezi konunun hepsinde ve diğer birçok önemli konuda bu yönde daha da ileri gitmek için yapabileceğimiz çok şey var. Helios, Ethereum için "gerçek bir hafif istemci" sağlamada büyük ilerleme kaydetti. Şimdi bunu varsayılan olarak Ethereum cüzdanlarına dahil etmemiz ve RPC sağlayıcılarının kanıtları ve sonuçlarını sağlamasını sağlamamız gerekiyor, böylece doğrulanabilirler ve hafif istemci teknolojisini katman 2 protokollerine genişletmeliyiz. Ethereum, Rollup merkezli bir yol haritası aracılığıyla ölçeklenirse, katman 2, katman 1 ile aynı güvenlik ve merkeziyetsizlik garantilerine sahip olmalıdır. Rollup merkezli bir dünyada daha ciddiye almamız gereken birçok şey daha var; merkeziyetsiz ve verimli çapraz L2 köprüleri birçok örnekten biridir. Birçok dapp, günlüklerini merkezi protokoller aracılığıyla alır çünkü Ethereum'un yerel günlük taraması çok yavaş hale geldi. Bunu özel merkeziyetsiz alt protokollerle iyileştirebiliriz; bunu nasıl yapacağınıza dair bir önerim var.
"Süper hızlı olabiliriz, merkeziyetsizliği daha sonra düşünürüz" pazarını hedefleyen neredeyse sonsuz sayıda blok zinciri projesi var. Ethereum'un partiye katılmaması gerektiğini düşünüyorum. Ethereum L1, merkeziyetsizlik ve güvenlik için omurga olarak Ethereum'u kullanan hiper ölçekli bir yaklaşım benimseyen katman 2 projeleri için güçlü bir temel katman olabilir ve kesinlikle olmalıdır. Katman 2 merkezli bir yaklaşım bile, katman 1'in kendisinin çok sayıda işlemi idare edebilecek kadar ölçeklenebilir olmasını gerektirir. Ancak Ethereum'u benzersiz kılan özelliklere derinden saygı duymalı ve Ethereum ölçeklendikçe bu özellikleri korumak ve geliştirmek için çalışmaya devam etmeliyiz.
Bu makale internetten alınmıştır: Vitalik: Ethereum'un izinsiz ve merkezsiz yapısını iyileştirmek için kısa ve orta vadeli planlar
Orijinal yazar | @DistilledCrypto Derleme | Golem ChatGPT gibi büyük dil modellerinin popülerliğinden bu yana, merkezi olmayan ağlarda benzer makine öğrenimi modellerini çalıştırmak, blockchain + AI'nın ana anlatılarından biri haline geldi. Ancak, merkezi olmayan ağların, OpenAI gibi saygın şirketlere güvendiğimiz gibi muhakeme için belirli ML modellerini kullanmasına güvenemeyiz, bu yüzden bunu doğrulamamız gerekir. Verilerin gizliliğini göz önünde bulundurarak, sıfır bilgi makine öğrenimi (zkML) genellikle iyimserdir, peki zincir üstü AI'nın geleceği olacak mı? Bu makalede, Odaily Planet Daily, zkML hakkında temel bilgileri, dikkate değer zkML projelerini kısaca tanıtacak ve son olarak zkML'nin sınırlamalarını ve alternatif çözümleri kısaca açıklayacaktır. ZkML hakkında temel bilgiler Sıfır bilgi makine öğrenimi (zkML), bilgi işlemdeki gizlilik yaklaşımına benzer.…